Een landschap met kronkelende wegen en sloten die herinneren aan de onafzienbare kwelders van rond het begin van de jaartelling. Toen er nog geen dijken bestonden, toen de sloten nog kwelderprielen waren en de wegen eenvoudige verbindingen met naburige wierden. Niet voor niets werd dit unieke gebied in 2005 aangewezen als Nationaal Landschap Middag-Humsterland.
De Romaanse zaalkerk en de vrijstaande toren zijn in de 13-de eeuw gebouwd op een wierde. Aan de zuidkant was een ingang voor mannen en aan de noordkant een ingang voor vrouwen, maar deze zijn allebei dichtgemetseld. Dat gebeurde ook met de aparte ingang voor priesters, ook aan de zuidkant. Aan de westzijde bevinden zich twee eveneens weer dichtgemaakte ingangen met een gotische vorm.
Ezinge in archeologische kringen wel het 'Pompeii van het Noorden'

Tussen 1923 en 1934 werd een groot deel van de wierde van Ezinge onderzocht door het Biologisch-Archeologisch Instituut, het huidige Groninger Instituut voor Archeologie van de Rijksuniversiteit Groningen. De opgravingen onder leiding van Albert van Giffen trokken nationaal en internationaal veel aandacht.
Ten noordwesten van Stad liggen de voormalige, middeleeuwse eilanden Middag en Humsterland. Bewoning was hier vroeger slechts mogelijk op verhoogde stukken grond: wierden.
Middag is een verbastering van "Midage" of "mid oog", met de betekenis "middelste eiland" - vergelijk "oog" in Schiermonnikoog. Terwijl Humsterland is afgeleid van Hugmerthi, Hugumarchi of Hugmerki, dat is de markeof het woongebied van de Hugas.
Het Humsterland was oorspronkelijk verbonden met De Marne
, maar werd daarvan gescheiden door de inbraak van de Lauwerszee
en het ontstaan van het Reitdiep
rond het jaar 1000.
Comments