Zeeuwen in de groene hel van Brazilië: een vergeten groep.
‘De Braziliaanse Koortsen’,
Braziliaanse koorts zo noemden de Zeeuwen destijds de mogelijkheid om een toekomst in het verre Brazilië op te bouwen. Waarom vertrokken ze? Dat was de eerste vraag die de documetaire makers van de Groene hel zich stelden bij de samenstelling.
De documentaire Braziliaanse Koorts vertelt de dramatische en fascinerende geschiedenis van de 700 Zeeuwen die tussen 1858-1862 naar Brazilië emigreerden. Nazaten van deze landverhuizers leven nog steeds in de heuvels van Espirito Santo. Afgelopen dinsdag keken we op de residentie van de consul, samen met nog zo’n dertig belangstellenden oa. Max Westerman.
Diverse arme Zeeuwse landarbeiders (Zeeuws-Vlaanderen, Schouwen-Duiveland en Zuid-Beveland) droomden van een stuk eigen grond in het onbekende en verre Brazilië. De landarbeiders werden in cafés geronseld en gingen met vrouw en kinderen via de haven van Antwerpen naar Brazilië per schip onder slechte omstandigheden.
Wat hadden ze voor verwachtingen? Na een lange overtocht wachtte een bikkelhard bestaan en geld om terug te keren naar Zeeland hadden deze mensen uiteraard ook niet. Ze moesten zich redden met hun gebrekkige kennis. Zo zijn er tot op de dag van vandaag Brazilië families met namen als Boone, Van Schaffel, Smoor en Den Hollander. Deze families hebben vaak nog foto’s en verhalen van vroeger.
Herontdekking.
Het thuisfront vergat de landverhuizers al snel mede omdat informatie ontbrak en nieuws lang onderweg was. In Brazilië kregen de Zeeuwse families naast grote armoede ook te maken met discriminatie: op grond van ras en geloof. Toch bleven ze volharden en zoeken naar mogelijkheden.
Wat is er, ruim 150 jaar later, nog over is van deze Zeeuwse gemeenschap was de derde vraag die de documentaire makers zich stelden. Weinig. Vandaag de dag spreekt nog slechts een handjevol nazaten van deze Nederlandse pioniers Zeeuws. Toch hebben ze een plekje in de Braziliaanse geschiedenis verworven en voelen ze zich nog steeds echte Zeeuwen. Dat is opmerkelijk voor zo’n kleine groep (700) die in zeer korte tijd (vier jaar) eind negentiende eeuw emigreerden.
Het boek ‘Op een dag zullen ze ons vinden. Een Zeeuwse geschiedenis in Brazilië’ van Ton Roos en Margje Eshuis (rijk geïllustreerde en prettig geschreven geschiedenisboek) diende als basis voor de documentaire over deze vergeten emigranten in de groene hel van Brazilie.
In november 2013 lieten de makers, Monique Schoutsen en Arjan van Westen, weten dat de documentaire in productie was gegaan. Ruim een jaar later, begin 2015, was de documentaire klaar. Deze week zagen we (als luxe emigranten of rijke expats in vergelijking met toen) een indrukwekkend tijdbeeld. Een document voor de toekomst als je bedenkt hoeveel bootvluchtelingen er nu zijn. Allemaal met een droom en hoop op beter In een ver en onbekend land. De stugge Zeeuwen praten nog steeds hun eigen taal in Brazilie het is ze gelukt een bestaan op te bouwen en veilig te stellen. Het koste wel bloed, zweet en tranen plus heel veel geduld en tijd.
Braziliaanse koorts zo noemden de Zeeuwen destijds de mogelijkheid om een toekomst in het verre Brazilië op te bouwen. Waarom vertrokken ze? Dat was de eerste vraag die de documetaire makers van de Groene hel zich stelden bij de samenstelling.
De documentaire Braziliaanse Koorts vertelt de dramatische en fascinerende geschiedenis van de 700 Zeeuwen die tussen 1858-1862 naar Brazilië emigreerden. Nazaten van deze landverhuizers leven nog steeds in de heuvels van Espirito Santo. Afgelopen dinsdag keken we op de residentie van de consul, samen met nog zo’n dertig belangstellenden oa. Max Westerman.
Diverse arme Zeeuwse landarbeiders (Zeeuws-Vlaanderen, Schouwen-Duiveland en Zuid-Beveland) droomden van een stuk eigen grond in het onbekende en verre Brazilië. De landarbeiders werden in cafés geronseld en gingen met vrouw en kinderen via de haven van Antwerpen naar Brazilië per schip onder slechte omstandigheden.
Wat hadden ze voor verwachtingen? Na een lange overtocht wachtte een bikkelhard bestaan en geld om terug te keren naar Zeeland hadden deze mensen uiteraard ook niet. Ze moesten zich redden met hun gebrekkige kennis. Zo zijn er tot op de dag van vandaag Brazilië families met namen als Boone, Van Schaffel, Smoor en Den Hollander. Deze families hebben vaak nog foto’s en verhalen van vroeger.
Herontdekking.
Het thuisfront vergat de landverhuizers al snel mede omdat informatie ontbrak en nieuws lang onderweg was. In Brazilië kregen de Zeeuwse families naast grote armoede ook te maken met discriminatie: op grond van ras en geloof. Toch bleven ze volharden en zoeken naar mogelijkheden.
Wat is er, ruim 150 jaar later, nog over is van deze Zeeuwse gemeenschap was de derde vraag die de documentaire makers zich stelden. Weinig. Vandaag de dag spreekt nog slechts een handjevol nazaten van deze Nederlandse pioniers Zeeuws. Toch hebben ze een plekje in de Braziliaanse geschiedenis verworven en voelen ze zich nog steeds echte Zeeuwen. Dat is opmerkelijk voor zo’n kleine groep (700) die in zeer korte tijd (vier jaar) eind negentiende eeuw emigreerden.
Het boek ‘Op een dag zullen ze ons vinden. Een Zeeuwse geschiedenis in Brazilië’ van Ton Roos en Margje Eshuis (rijk geïllustreerde en prettig geschreven geschiedenisboek) diende als basis voor de documentaire over deze vergeten emigranten in de groene hel van Brazilie.
In november 2013 lieten de makers, Monique Schoutsen en Arjan van Westen, weten dat de documentaire in productie was gegaan. Ruim een jaar later, begin 2015, was de documentaire klaar. Deze week zagen we (als luxe emigranten of rijke expats in vergelijking met toen) een indrukwekkend tijdbeeld. Een document voor de toekomst als je bedenkt hoeveel bootvluchtelingen er nu zijn. Allemaal met een droom en hoop op beter In een ver en onbekend land. De stugge Zeeuwen praten nog steeds hun eigen taal in Brazilie het is ze gelukt een bestaan op te bouwen en veilig te stellen. Het koste wel bloed, zweet en tranen plus heel veel geduld en tijd.
Comments