I.M. Lilian Duijts

IM Lilian Duijts.

Chocolademelk en koek. Dat gegeven is in de loop van de jaren nooit verandert. Hoe het precies in zijn werk is gegaan weet ik niet maar het zal wel via mijn moeder zijn. Zoals zoveel dingen in je jeugd via moeders lopen. In mijn geval was mijn moeder de schakel tussen mij en het oppassen bij de familie Duijts. Lilian en Lukas moesten op de maandagavond weg voor bijbelstudie en ik kwam dan direct uit gymnastiek (bij SGV onder de Juffertoren, achter de Nuts Spaarbank) door naar de Noordbroeksterweg. Kinderen waren al naar bed en ik kon dus rustig wat lezen. Want dat was er genoeg: leesvoer. Over kerk, geschiedenis, kunst en natuur.   

Wanneer het precies begonnen is weet ik niet maar die mevrouw Duijts wist altijd de juiste snaar bij mij te raken. Ze wist wat me werkelijk bezig hield en vroeg daar naar. Niet zomaar een vraagje maar wel gemeend, oprecht en met interesse. Nam ook geen genoegen met een gewoon antwoord. Dat was wel eens ongemakkelijk voor me maar het leverde wel op dat ik het daardoor ook helder naar anderen kon verwoorden.

Hoewel ik dus regelmatig over de vloer kwam ging dat wel via de voordeur bedenk ik me nu. Net als bij het opnemen van de gasmeterstand, weer zo’n klusje wat mijn moeder me in de maag had gesplitst, omdat ik spaarde voor een stereo-installatie. 

Doordat we samen kerkten, zagen we elkaar dus ook minimaal nog een keer. Dat leverde indirect ook op dat er een andere band ontstond. Mijn moeder stond er alleen voor en via de kerk kreeg ze steun. Ook van meneer en mevrouw Duijts. Voor papieren en officieel geregel was er Lukas en voor de huishoudelijke dingen en organisatorische zaken Lilian. Dat we, als kinderen Lenting, in zomer in de jaren zeventig, samen op vakantie gingen met het gezin van Lukas en Lilian was dus op zich niet raar. Of toch wel want we gingen in een klein autootje naar Texel: dus met z’n achten! 

Lilian die op de fiets voorbij snelde op zondag ochtend om nog op tijd te zijn voor de kerkdienst. Dat beeld blijft me bij. Het is een kenmerkend beeld. Altijd op weg om haar diensten aan te bieden. Zo legde ze in weer en wind enorme afstanden af om godsdienstlessen te verzorgen in de dorpen rondom Slochteren. Dichtbij huis zijn er enorme meters gemaakt van en naar de Frayelemaborg waar ze jarenlang vrijwilligster was. De opbrengst van het perceel Noorbroeksterweg 6 heeft heel wat monden gevoed met groenten, fruit, vruchten, noten, eieren maar ook kleur met bloemen. Lilian bracht het persoonlijk rond bij de mensen met aandacht en interesse.

Dat kwam allemaal samen toen Diana en ik trouwden. Eerst op de borg, waar mevrouw Van Der Kamp de dienstdoende ambtenaar was, de dame van de borg: Henny, ons ontving en Lilian stralend toe keek. Aansluitend een samenzijn in De Schakel waar Lukas en Lilian als een van de drie door ons gevraagde sprekers een indrukwekkend verhaal hielden gebaseerd op de bijbel. 

De bijbel als inspiratiebron maar het is met name het praktiserend christendom wat indruk op me maakte. Het geven om je naasten, de medemens was voor Lilian een tweede natuur. 

Dat Roelfien, mijn zus,  als een dochter voor haar was zegt genoeg. 

Toen we een keer bij de monumentendag in Slochteren waren kregen we van haar een speciale rondleiding in de kerk waar zij als actief kerklid nu als vrijwilligster was. Ze genoot.

Altijd was er koffie, chocolade melk en koek als ik om weer eens onverwacht binnen viel.

Nog belangrijker was dat ze dan altijd tijd had. Tijd om te praten. Tijd voor vragen. Tijd om dingen te bespreken. Jarenlang bewaarde ze voor mij krantjes, boekjes, knipsels en  foto’s om ze dan aan het eind van het bezoek mee te kunnen geven. 

Iedere keer was ik dan ook weer verbaasd over de enorme interesse, de belezenheid en de ongelooflijke  brede kennis van zaken. Toen ik vertelde dat ik naar Brazilië zou gaan kreeg ik voor het eerst te horen over Johan Maurits ‘de Braziliaan’ van Nassau. Het koninklijk huis en de geschiedenis van de Oranjes was namelijk ook zo’n blijk van kennis. 

Met Diana ging ik in de afgelopen jaren met plezier even langs in Slochteren. Dat was geen routine. Het was iets om naar uit te kijken. Op de terug weg, blij dat we iets terug konden geven, zeiden we steevast tegen elkaar: “Wat heeft Lilian toch een warme interesse in alles”.

Menigeen is in de loop der jaren verblijd met werkje van Lilian. Borduurwerk. Dat heeft ze heel lang volgehouden. Het was niet alleen meer belangrijk om het weg te geven maar ook om het te maken. De vastberadenheid om het voor elkaar te krijgen. Niet direct op te geven.

Dat het steeds moeilijker was voor haar was zichtbaar in de keuze van het materiaal, de onderwerpen en de afwerking. Het was de wil om door te gaan. 

Het lichaam kreeg steeds meer te verduren door de ziekte van Parkinson. Het was niet meer op te lossen met een aanpassing in de omgeving. Dat maakte haar moedeloos en verdrietig. Steeds meer moest ze zich schikken in de rol van toeschouwer. Gelukkig was er veel te zien en te genieten in en rond de monumentale boerderij. Haar habitat. Haar eigen plekje. Haar alles. Met altijd koffie of chocolademelk met koek.

Ik ben dankbaar dat Lilian Duijts in ons leven was. 

Zonder haar waren we als gezin de moeilijke tijden niet zo door gekomen. 

Zonder haar waren we als kinderen zonder ouders geweest. 

Zonder haar was ik niet geworden tot wie ik nu ben. 

Zonder haar snapte ik minder van alles.

Zonder haar.

Zonder haar aanwezigheid.

Maar toch zal ze altijd in ons hart zijn.

Een hartelijk mens als Lilian hoort daar zeker thuis.

GL/Beijing 17-02-2020

Correcties  op 18/2-1/3 4/3 toegepast