K'nelis ter Loan

Een jaar en één maand nadat het borstbeeld van K ter Laan werd gestolen is deze week het gerestaureerde Slochterens beroemdste zoon feestelijk onthuld., lees ik in het Nieuwslbad van het Noorden zoals ik altijd het DVHN nog in gedachten noem. Op een steenworp afstand van mijn geboortehuis staat dit mooie monument. Onthuld op zijn tachtigste verjaardag 24 juli 1951. Helaas is het bankje verdwenen. Hier kon je zo lekker op fantaseren welk nieuw gronings woord ter Laan zou toevoegen aan zijn geesteskind het Groninger woordenboek. Het monument staat op een hoek van een soort van bijna viersprong daar waar de Noordbroeksterweg naar rechts buigt en de Hoofdweg verder naar links loopt naar het volgende dorp, Schildwolde is er rechtdoor nog ’t Padje een vroeger onverhard paadje maar nu ook een weggetje waar de Geertsemaheerd aan ligt.

http://www.vanderkrogt.net/standbeelden/object.php?record=GR18aa

DE Noordbroeksterweg botst bij café-restaurant De Driesprong op de Hoofdstraat. Hier maakt Slochteren ('dorp aan 't Slochterdiep met de burcht Fraylemaborg; het middelste van de Gron. Zeven Wolden. Deze vormen de gem. Slochteren, 14 000 inw., die tevens het voornaamste deel vormt v.h. waterschap Duurswold') een knik, linksaf, naar het gemeentehuis en verder naar Schildwolde. Rechtsaf is geen Slochteren meer. Daar begint de weg naar Noordbroek en Stootshorn (geboorteplaats van 'Veenhuizen, G. 1858-1930, kweker van talrijke aardappelsoorten te Sappemeer, o.a. van Bravo, Rode Star en Eigenheimer.')
Pal tegenover het terras van De Driesprong staat de beroemdste telg van Slochteren. Boven zijn bronzen hoofd, op de top van de erezuil, rust een bronzen ganzeveer in een bronzen inktpot op een bronzen vel perkament. Deze man, 'groot zoon van het Groningerland', was een 'gaarne verwelkomde gast bij de vergaderingen van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde', en opsteller van vele tientallen boeken

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2844/Archief/archief/article/detail/391910/1995/07/21/Groot-zoon-van-het-Groninger-land-Dertig-jaar-na-de-dood-van-K-ter-Laan-verschijnt-eindelijk-zijn-uitputtende-Multatuli-encyclopedie.dhtml

Op acht April 2010 stond eerder dit in het DVHN te lezen:

SLOCHTEREN - Het beeld van K. ter Laan in Slochteren, op de hoek van de Hoofdweg en de Noordbroeksterweg, tegenover gasterei De Seghesteen, is vernield. Slochtenaar Herman de Muinck ontdekte de vernieling donderdag aan het eind van de middag.

Een dag later had de gemeente Slochteren t bij monde van wethouder Adri Scheidema (VVD) bij de politie aangifte gedaan van vernieling en diefstal van het beeld dat op de hoek van de Hoofdweg en de Noordbroeksterweg. Dus o p acht April werd de koperen buste van Kornelis (K). ter Laan, geboren Slochtenaar en auteur van het Groninger woordenboek van de gedenkzuil getrokken en werd ook de koperen ganzenveer rustend op een perkament die bovenop de zuil stond met grof geweld meegenomen en een dag later is het een politieke hoofdzaak geworden.
Een week later geeft de politie van Slochteren prioriteit aan het terugvinden van het gestolen borstbeeld van K. ter Laan. In het DVHN staat dan dit:

Volgens politiewoordvoerder Martin Tillema is de politie doordrongen van de waarde van het unieke beeld. "Een bliksemafleider kan worden vernieuwd, maar dit borstbeeld is onvervangbaar." (..). "Het is een gevoelige kwestie", meent Tillema, "met een grote impact op de samenleving. Daarom heeft deze zaak voorrang. De politie hoopt ook, mocht iemand het beeld aangeboden krijgen, dat diegene contact opneemt met ons." Tillema zegt dat de dader of daders zelf waarschijnlijk geen idee hebben van wat ze hebben aangericht. "Wellicht dat zij nu beseffen wat ze hebben gedaan, wroeging krijgen en het beeld op een of andere manier terugbezorgen." (..)

Drie maanden later op vijf Juli heeft het Dagblad dan nieuws te melden:

SLOCHTEREN - Het in april gestolen bronzen borstbeeld van K. ter Laan in Slochteren is maandagmorgen teruggevonden. De politie deed de vondst naar aanleiding van een tip. Volgens een woordvoerder van de politie verkeert het beeld in redelijk goede staat. Het borstbeeld is onmiddellijk overgedragen aan burgemeester Cees Versteeg van Slochteren. De burgemeester toonde zich volgens de politie erg ingenomen met de vondst. Waar het beeld is teruggevonden en onder welke omstandigheden wilde de politie om onderzoektechnische redenen niet kwijt.
Het beeld van Ter Laan is een geesteskind van de overleden Groninger beeldend kunstenaar Wladimir deVries. De gemeente Slochteren is erg gehecht aan het kunstwerk omdat het een uniek exemplaar is. Een mal van het beeld ontbreekt, aldus de politie. Eerder speurwerk van de politie haalde niets uit

Drie belangrijke vragen blijven in dit geheel onbeantwoord:

1. Wie waren de daders?
2. Wie gaf de tip?
3. Waar is het gevonden?

Misschien is dat binnenkort in het plaatselijke sufferdje ’t Bokkeblad te lezen.